Covid -19 pandemisi nedeniyle yaşanan tasa ve gerilimin çocuklarda görülen ruhsal rahatsızlıkları artırdığını söyleyen uzmanlar, aileleri uyarıyor. Bilhassa tik bozukluklarının pandemi devrinde arttığını belirten uzmanlar, el hijyeni ve paklık kurallarının sıkça hatırlatılmasının, yatkınlığı olan çocuklarda takıntı bozukluğunun başlamasına ve devam etmesine yol açtığını söylüyor. Çocukların ilgi duyduğu alanlar göz önünde bulundurularak aktiviteler planlanmasını ve aileyle kaliteli vakit geçirilmesini tavsiye ediyorlar.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Uzmanı Doç. Dr. Emel Sarı Gökten, pandemi devrinde çocukların psikolojisinin daha âlâ anlaşılabilmesi için değerlendirmede bulundu.
Erişkin ve yaşlı nüfus üzere çocuk ve gençlerin de pandemiden epeyce olumsuz etkilendiğini aktaran Doç. Dr. Emel Sarı Gökten, çocuk ve gençlerin büyüme ve gelişmesi süratlice devam ettiği için pandeminin getirdiği kısıtlamaların yalnızca bugünlerini değil, tahminen de yarınlarını bile etkileyebileceğini vurguladı.
Sevdiklerini kaybetme tasası en büyük yük
“Öncelikle Covid-19 virüsünün onları ve sevdiklerini hasta etme ve tahminen de kaybetmelerine neden olma derdi taşımak pandeminin getirdiği en kıymetli yüklerden biridir” diyen Doç. Dr. Emel Sarı Gökten, şöyle devam etti:
“Bugüne kadar birçok çocuk ve genç, kendilerinin ve sevdiklerinin bu virüs nedeniyle hasta olduğuna ve kimilerinin bu hastalığı çok ağır atlattığına şahit oldu, kimi çocuk ve gençler ise bu nedenle sevdiklerini kaybetti. Hastalık ve bulaşma korkusu dışında okulların kapanması, derslerini ve arkadaşlıklarını çevrimiçi eğitimle sürdürmeye çalışmaları onları zorladı. Akademik muvaffakiyetlerini çevrimiçi eğitimle sürdürmek tesirli öğrenme imkanları azalttı. Arkadaşlarından uzak kalmaları toplumsallaşma süreçlerini sekteye uğrattı. Bununla birlikte harekete ve güçlerini boşaltmaya en çok muhtaçlık duydukları vakitlerinde meskenlerine hapsoldular. Tüm bunların çocuk ve gençlerin ruh sıhhatini olumsuz etkilediğini söylemek güç olmaz.”
Çok fazla ekran karşısında kalıyorlar
Pandemi periyodunda çevrimiçi eğitime devam eden çocukların her gün uzun mühletler ekran karşısında ve hareketsiz kaldığını hatırlatan Doç. Dr. Emel Sarı Gökten, akabinde da oyun, cümbüş ve hareket etme muhtaçlıklarını da konutta sağlamak zorunda kaldıkları için birçok çocuğun çok fazla müddetlerle ekran karşısında olduğu ihtarında bulundu.
Takıntı bozukluğu ortaya çıkıyor
Ekranın uzun müddetlerle kullanımının kimi psikiyatrik bozukluklar için risk oluşturduğunu anlatan Doç. Dr. Emel Sarı Gökten, “Özellikle tik bozukluklarının pandemi devrinde arttığını görmekteyiz. Bununla birlikte pandemi ile birlikte virüsün yayılmasını engellemek için uyulması gereken el hijyeni ve paklık kurallarının sıkça hatırlatılması, yatkınlığı olan çocuklarda takıntı bozukluğunun başlamasına ve devam etmesine neden olmaktadır. Bu periyotta görülen takıntı bozukluğunda belirtiler el yıkama ve temizlenememe hissi ile başlayıp artmakta ve birden fazla vakit buna temizlenme takıntıları dışında diğer takıntılar da eklenmektedir. Pandemide bilhassa gençlerde depresyon ve telaş bozukluklarının arttığını söyleyebiliriz. Tekrar en kıymetli psikiyatrik sıkıntılardan biri olan internet ve bilgisayar oyunlarına çok düşkünlük ve bağımlılık aileleri en çok endişelendiren sorunlardan bir diğeridir” dedi.
İlgi duyduğu alanlarda aktiviteler planlayın
Ekran kullanımını artmasının fizikî olarak çocukları hareketsizleştirmekte, çok kilo alımına neden olduğunu belirten Doç. Dr. Emel Sarı Gökten, bununla birlikte bilhassa bilgisayar oyunları ve toplumsal medyada çok vakit harcamanın çocukların akademik alanlara ilgisini azalttığını, ders sorumluluğunun ve çalışmanın azalmasına neden olduğunu lisana getirdi.
Uzun periyodik ekrana maruz kalmanın, tikleri olan çocukların tiklerini uygunca kötüleştirdiğini, olmayan fakat yatkın çocuklarda da tiklerin ortaya çıkmasına neden olduğunu bildiren Doç. Dr. Emel Sarı Gökten şu tavsiyelerde bulundu: “Aileler çocukları ile birlikte yapabilecekleri etkinlikler konusunda yaratıcı olmalıdırlar. Çocuklarının sevdiği ve ilgi duyduğu alanları fark edip birlikte aile vakitleri, uygun olan vakitlerde birlikte tabiat yürüyüşleri ya da seyahatler, sohbet etme, birlikte masa oyunları oynama üzere aktiviteler yapmaları gereklidir. Aileler bunları yaparken çocuğun ilgisini gözettikleri üzere kendilerinin de keyif alacağı aktiflikleri seçmelidirler. Ailenin her bir üyesinin dahil olacağı ekran kısıtlama saatleri yapılmalı ve herkesin buna uyması sağlanmalıdır. Meskende yapılabilecek spor faaliyetleri, dans, müzik ve fotoğraf üzere sanatsal ve dinlendirici etkinlikler hem erişkinlerin hem de çocuk ve gençlerin zorluklarla baş etmelerine ve rahatlamalarına dayanak olacaktır.”
Şimdi aileyle kaliteli vakit geçirme dönemi
Zorluklarla dolu devirler geride kaldığında, bireylerin eskiye nazaran güçleneceğini ve baş etme maharetlerinin gelişeceğini aktaran Doç. Dr. Emel Sarı Gökten, Covid-19 pandemisi periyodunu de bir fırsat devri olarak görmenin ve geleceğe umutla bakmanın en yanlışsız yaklaşım olacağını belirtti. Bu periyodu fırsat periyodu olarak görmek için Doç. Dr. Emel Sarı Gökten tavsiyelerini şöyle sıraladı:
“Eski gündelik hayat yoğunluğu sırasında gözden kaçırdığımız ya da vakit bulamadığımız mevzulara bu devirde eğilebiliriz. Yetersiz olduğumuzu düşündüğümüz alanların üzerine yoğunlaşabiliriz. Artık teknolojinin ilerlemesiyle birçok gelişim alanını internet üzerinden takip etmek mümkün hale gelmiştir. Sanat ve sporla ilgili aktiflikleri, bir yabancı lisan tahsili konusunu, derslerde eksik kalınan noktaları ve tahminen de ailemize ayırmamız gereken fakat yoğunluk nedeniyle aksatılan kaliteli vakitleri bu devirde telafi etmeye çalışmak çok güzel olacaktır. Ebeveynlerin karamsar değil, gelecek konusunda daima umutlu olmaları ve çocuklarına bu umudu aşılamaları hem kendi hem de çocuklarının ruh sıhhatine uygun gelecektir.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
