Yeni jenerasyon araştırma ve pazarlama platformu Pollective ve dijital veriyi manalandıran içgörüleri ile ses getiren kampanyalara imza atan; pazarlama ve bağlantı tahlilleri ajansı The Planner Co. iştirakinde gerçekleştirilen “Toplum Hassaslığı ve Şahsî Özgürlükler” araştırmasının sonuçları yayınlandı. Pollective platformu üzerinden online olarak gerçekleştirilen araştırma ana çizgileri ile toplumsal medya ve şahsî özgürlüklere odaklanırken son periyotta toplumsal medyada da gündemi sıklıkla meşgul eden, bilhassa felaket vakitlerinde yapılan paylaşımların neden olduğu reaksiyonları irdeleyen soruların çıktıları paylaşıldı.
Toplumsal medya günlük hayatın paylaşılması maksadı ile kullanılmanın yanı sıra bilhassa felaket vakitlerinde birlik olmak, toplumu bilgilendirmek ve dayanak toplamak için de kullanılıyor. Bu devirlerde markalar ve kişisel kullanıcılar çoğunlukla gündelik hayatın akışını paylaşmayı kesip mevcut gündeme odaklanırken birtakım kullanıcılar ise hayatın günlük akışından paylaşım yapmaya devam ediyor, bu durum birtakım kullanıcıların reaksiyon göstermesine sebep olurken öteki yandan farklı bir kesim ise bu reaksiyonların şahsî hak ve özgürlüklere müdahale olduğunu düşünüyor.
Pollective üzerinden gerçekleştirilen 18-45 yaş aralığında Türkiye’nin 68 kentinden 1500+ iştirakçi ile gerçekleşen araştırma kapsamında, ülke gündeminde felaketler varken yapılan ferdî paylaşımları sorduk. İştirakçilerin yalnızca 9’u gündemde felaketler varken toplumsal medya hesapları üzerinden yapılan şahsî paylaşımları saygısızlık olarak nitelendiriyor.
Gündemde felaketler varken insanların ferdî paylaşım yapmasını “Saygısızca bulan ve hudut olan” şahısları ayrıntılı incelediğimizde ise, 18-24 yaş ortası gençlerin 6’sı toplumsal medya üzerinden yapılan ferdî paylaşımlardan rahatsız olurken, bu oran 25 yaş üzerindeki kitleyi incelediğimizde 10’a yükselerek artış gösteriyor. Araştırma katılımcılarının29’u bu soruya toplumun duyarsızlaştığını düşünüyorum formunda karşılık veriyor. Bu bağlamda yapılan paylaşımlara daha negatif yaklaşanların oranını toplam 38 olarak belirleyebiliyoruz. İştirakçilerin kalan 62’likkısmının ise daha nötr bir yaklaşım sergilediğini söyleyebiliriz.
Katılımcıların 34’ü Türkiye’de yaşadığımızı ve felaketlerin günlük yaşantımızın bir kesimi olduğunu, bu sebeple paylaşım yapılabileceğini düşünüyor. İştirakçilerin 15’i ise hayatın devam ettiğini ve şahısların paylaşımlarında özgür olduğunu tabir ediyor. Geriye kalan 13 ise genel olarak kimin ne paylaştığı ile ilgilenmediğini ve buna karışmak üzere bir kanısının de olmadığını belirtiyor.
Katılımcılara ek olarak bu stil paylaşımların reaksiyon çekmesi sence şahsî özgürlüklere müdahale mi? Sorusu sorulduğunda 30, bu reaksiyonun duruma ve olaya nazaran kıymetlendirilmesi gerektiğini söyleyerek olay bazlı kıymetlendirme ve derecelendirme yapıyor. Tıpkı kesim, kendi şahsî kıymet yargılarına nazaran bir reaksiyon gösterdiğini de belirtiyor. 25 mutlaka müdahale olduğunu düşünürken, 16 kısmen müdahale olduğunu düşünüyor.
23 ise bu reaksiyonların müdahale olmadığını yalnızca bir fikir bildirimi olduğunu düşünürken, 6 katiyetle bir müdahale olmadığını düşünüyor.
Cevapları ayrıntılı kırdığımızda ferdî paylaşımları hudut bozucu gören 9’luk kitlenin içinde bulunan 16’lık kesim tıpkı vakitte bu paylaşımlara karışılmasını şahsî hak ve özgürlüklere kısmen yahut büsbütün müdahale olarak nitelendiriyor. Geri kalan 84’lük kısım ise bu paylaşımların reaksiyon almasını şahsî hak ve özgürlüklere karışılması olarak yorumlamıyor.
Kişisel paylaşımların reaksiyon çekmesini katiyetle müdahale olarak gören kitleye ayrıntılı baktığımızda her 10 şahıstan 4’ünün Türkiye’de yaşadığımız için gündemdeki olayların sona ermediği fikrine dikkat çektiklerini görüyoruz.
Pollective kurucu ortaklarından Hatice Kulak’ın datalara yorumu:
Doom scrolling yani ‘Felaket kaydırması’ teriminin 2018 yılında birinci kez kullanılmaya başladığını görüyoruz ama aslına bakarsanız ondan çok daha öncelerde deneyimlemeye başladığımız bir kavram. Bilhassa Twitter üzerinden yürüttüğümüz son dakika bağımlılığı ile birlikte daima olarak makûs haber ve felaket kovalar duruma geliyoruz. Bu durum bizi üzse ve psikolojimizi bozsa bile dışarıda kalma korkusu ile birleşerek kendimize pürüz olamadığımız bir döngü yaratıyor. Bu döngü içinde ise felaket kaydırmamızın ortasına giren ve o döngüye uymayan paylaşımların reaksiyon çektiğini görüyoruz. Ancak iklim değişikliği ile ilgili paylaşılan datalar gösteriyor ki, felaketler günlük hayatımızın bir kesimi olacak ve markalar ‘Doom Scrolling’ ortasında kendini duyarsız göstermeden bir yer bulmak zorunda kalacak. 2022 ile birlikte bu adaptasyon sürecine başlamayan ve bağlantısını tüketicisini dinleyerek, bilgiye dayalı biçimde planlamayan markalar daha çok sessiz kalmak zorunda kalacak üzere duruyor.
Çalışmanın çıktılarını kıymetlendiren The Planner Co. kurucusu ve lideri M. Çağla Çakır Doğan’a nazaran, 2022’ye hazırlanan markaların bugüne kadar bildiklerini unutması ve ezbere stratejilerden kaçınmaları gerekiyor. Pandemi ile hızlanan ve gelişini beklediğimizin çok üstünde ivmelendiren “gelecek” şu an tam karşımızda duruyor. Tabiat yanıbaşımızda çığlık atarken, bir yandan da farklı kategorilerde kısıtlamalar ile boğulmuş bir çok jenerasyonda, kendi demografilerine nazaran farklı boyutlarda yansılar görüyoruz. Araştırmamızda da gördüğümüz üzere, toplum bundan sonra “felaket”lerle iç içe olacağının şuurunda. Lakin tüm bunlar olurken, yeni olağanın bu olduğunun ve hayatın bir çok olay etrafında yeniden de ilerleyeceğinin farkında. Bunları kendimiz ve tüm grubumuz de yaşadığı için, yalnızca müşahedelerimiz değil, iç güdülerimizden de ilham alıyoruz. Önceliklerimiz, alım niyetlerimiz, ilgimizi çeken bahis başlıkları ve ele alış biçimleri 2022 itibariyle yepisyeni bir boyut kazanacak. Gerek iklim krizi gerekse pandemi ile birlikte, hayat yeni bir biçim alıyor. Bu sebeple, şu günlerde planlamalarına başlamış tüm markalara sesleniyoruz. Vitrin önceliğiniz olmasın, samimiyet tüm stratejilerin başında gelsin. Yaptıkları ve konuştukları paralellik göstermeyen, bir eser, bir kampanya, tüketici tarafından artık pek de kabul görmeyecek. Bir öbür yandan da, yükselen bayan sesine kulak verin. Sessiz kalması alışkanlık haline getirilmiş ya da konuşması daima dramatize edilerek kullanılmış bayanlar, dünyaya istikamet verecek. Araştırma sonuçlarımızda da gördüğümüz üzere, özgürlükler ve şahsî hakları korkmadan konuşabilenler tekrar öncelikli olarak bizleriz; bayanlar. Samimi bir halde, herkes için özgürlük ve eşitlik konuşan tüm markalar, başta bayanları, ve bu sayede de kitleleri yanında hissedebilecekler.
Araştırma 2021 yılında bilgi partneri olarak çalışmaya başlayan yeni jenerasyon araştırma ve pazarlama platformu Pollective ile pazarlama ve irtibat tahlilleri ajansı The Planner Co. tarafından Ağustos 2021’de gerçekleştirilmiştir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
