Denize ya da havuza balıklama atlamanın çok önemli yaralanmalara davetiye çıkardığını belirten uzmanlar, boyun, omurga ve omurilik yaralanmalarına dikkat çekiyor. Uzmanlar, omurganın her ne kadar esnek, güçlü bir yapısı olsa da ani, denetimsiz, çok zorlayıcı bu türlü riskli haraketlerden uzak durulması gerektiğini vurguluyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Beyin, Hudut ve Omurilik Cerrahı Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, denize ya da havuza balıklama atlama sonucunda ortaya çıkan yaralanmalara dikkat çekti.
Balıklama atlama önemli meselelere yol açıyor
Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, içerisinde bulunduğumuz yaz aylarında ne yazık ki sıkça görülen önemli travmatik durumlardan birinin sığ denize ya da havuza balıklama atlama sonucunda ortaya çıkan boyun, omurga ve omurilik yaralanmaları olduğunu kaydetti.
Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, “Kişinin denize ya da havuza balıklama atlaması sırasında, suyun derin olmaması nedeniyle tabana çakılmamak için başını apansız ve çok süratli bir biçimde geriye çekmek (hiperekstansiyon hareketi) ve bazen ayrıyeten yana çevirmek (rotasyon hareketi) zorunda kalması ki bazen bunlara ek olarak baş ve boynun tabana çarpması ile ezilme (kompresyon hareketi) de boynu etkileyebilir.” ihtarında bulundu.
Omurilik ve hudut dokusu ziyan görebilir
Tüm bu ani, yüksek bir kuvvet – ivme ile boynun hareketinin, boyun omurlarının kırıklarına ve bütünlüğünün bozulmasına yol açtığını kaydeden Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, “Bu kırıklar omurga içinde yer alan omurilik ve hudut dokusuna ziyan verebilir. Boynun son derece esnek yapısı, geniş hareket kapasitesi, güçlü kas ve başka yumuşak doku donanımına rağmen, -özellikle öncesinde yapısal sorun, dar boyun omurga kanalı, boyun fıtığı, doğumsal anomaliler, vb. durumlar olan kişilerde- sığ bir suya balıklama atlama sırasında boyna binen ani ve güçlü bir yüklenme ile omuriliğin hasar görmesi, boyun omurgasında çok kısa müddet içinde gelişen kırıklar, kesimli kırıkların olağan yerinden çıkması ve hudut dokusuna basması, boyun fıtıkları, yumuşak doku ve bağ dokusunun yaralanmaları üzere pek çok patolojik lezyon ortaya çıkar.” diye konuştu.
İki değerli sorun ortaya çıkabilir
Bu çok kısa müddette gelişen ani (akut) travmatik lezyonların omurgada en önemli iki ana sıkıntıya yol açtığını kaydeden Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, bunları şöyle açıkladı:
1. Boyun omurga kanalı içinde yer alan omurilik ve hudutlara , ani bası ve/ya da omurilik ve hudutlarda hasar (ki bu hasar süreksiz ya da kalıcı olabilir),
2. Omurganın sağlamlığının (= stabilitesinin) ve olağan yapı ve diziliminin bozulması.
Ciddi sakatlıklara yol açabilir
Sığ suya balıklama atlama ile ortaya çıkabilen bu yaralanmaların, klinik olarak son derece ağır belirti ve bulgulara, bazen ani ölümlere ya da önemli sakatlıklara yol açtığını vurgulayan Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, “Kollarda – bacaklarda ve gövdede hareket, duyu ve başka tüm sinirsel aktivitelerin kısmi ya da tam, süreksiz ya da kalıcı felçleri bu tabloda sıklıkla gördüğümüz durumlardır. Ayrıyeten, bazen travma, baş ile omurga bileşimini ve hatta daha üstünü (beyin sapını, beyni) etkileyerek teneffüs ve kalp fonksiyonlarıyla ilgili bozukluklara, bazen ani kalp – teneffüs durmasına ve ölümlere neden olabilmektedir. Bunun yanında, bu travmalarda bedende öteki sistem ve yapılara ilişkin ağır travmatik hasarlar da gelişebilmektedir.” diye konuştu.
Tedavi süreci çok önemli
Bu cins yaralanmalarda tedavi sürecinin değerine de işaret eden Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, “Tedavide en değerli ögelerden biri, sıhhat sistemindeki tertibin çok âlâ düzenlenmiş olması ile bu hastaların en kısa müddette (hastanın cerrahi, tıbbi, rehabilitasyon vd. tedavilerinin yapılabileceği) bir merkeze ulaştırılması, hastaya travma anından hastaneye ulaşana kadar yanlışsız bir biçimde yaklaşılmasıdır.”dedi.
Yanlış müdahalelere dikkat!
Travmadan çabucak sonra olay yerinde yapılan yanlış müdahalelerin durumu çok daha ağır bir hale getirebildiğini kaydeden Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, tedavi sürecine ait şu bilgileri verdi:
“Hastanedeki tedavi çok taraflıdır (multidisiplinerdir); tedavi vakit kaybedilmeksizin acil şartlarında başlatılır; teşhis ve tedavi hastanın hastaneye girmesi ile birlikte çabucak başlar ve uzun bir vakte yayılarak ilerler; birinci olarak yaşamsal işlevlere yönelik tedaviler, muhtemel lezyonlara yönelik önlemler, tüm bedenin ve sistemlerin travmatik lezyonlar tarafından muayene, görüntüleme ve tetkikleri, çeşitli teşebbüs ve manipülasyonlar, hudut dokusundaki travmatik hasara yönelik ilaç tedavileri, omurilik ve hudut dokusundaki basıyı ortadan kaldırma – hürleştirme (= dekompresyon) ve omurganın sağlamlığını ve olağan yapısını tekrar tesis etme (= stabilizasyon ve rekonstrüktif) ameliyatlar gerekli olabilmektedir. Hastanın nörolojik fonksiyonlarını en kısa müddette ve en uygun seviyede tekrar kazanabilmesi için de daha birinci günden başlanarak erken rehabilitasyon çalışmalarına başlanır.”
Riskli hareketlerden kaçının!
Beyin, Hudut ve Omurilik Cerrahı Prof. Dr. Mustafa Bozbuğa, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bu bahiste doktor olarak söyleyebileceğim, tüm bu ağır ve dramatik süreci anlattıktan sonra, bireylerin, böylesi önemli – ağır sonuçları olan tehlikeli teşebbüslerden uzak durmalarıdır; omurganın her ne kadar esnek, güçlü bir yapısı olsa da ani, denetimsiz, çok zorlayıcı bu türlü riskli haraketlerin bazen bir insanın ömrünü ve etrafındakilerin hayatını karartabileceğini hiç akıldan çıkartmamak gerekiyor.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
