Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçtiğimiz günlerde katıldığı bir televizyon programında UTTS sayesinde yakıt alan araçtan öteki bir aracın plakasında fiş düzenlenmesinin önleneceğini belirtti.
Taşıt tanıma teknolojisi şirketlerinden Turpak’ın Genel Müdür Yardımcısı Alper Önkol, 8 milyon aracı etkilemesi beklenen yeni periyodun ayrıntılarıyla ilgili Hürriyet’in sorularını yanıtladı. Mevcut durumda taşıt tanıma teknolojisinin her bir petrol dağıtım şirketinin kendi özel uygulaması üzerinden çalıştığını söyleyen Önkol, şu bilgileri verdi:
ALINMAYAN FİŞİ TOPLUYORLARDI
“Şu anda kullanılan taşıt tanıma sistemi petrol dağıtım şirketlerinin kendierine ilişkin uygulamaları üzerinden çalışıyor. Plaka bilgisi, istasyonlardaki ödeme kayıt aygıtlarına pompacılar tarafından manuel olarak giriliyor. Bu durum, ferdî şoförler ödeme kayıt aygıtı fişini almadığı vakit açığa çıkan kullanılmamış fişlere, farklı araçlara ilişkin plakalar girilerek aracın bağlı olduğu şirkete yakıt masrafı yazılmasına yol açabiliyordu. Yani bir şirket, açığa çıkan fakat kullanılmayan fişleri yöntemsiz formda masraf gösterebiliyordu. UTTS de ise her ticari araçta tek bir mali çip (UTB) kullanılabilecek. Yalnızca bu çip üzerinden bütün petrol dağıtım şirketlerinin istasyonlarından yakıt ikmali yapılacağını, sarfiyat gösterilebileceğini ve mali bedelde fiş alınabileceğini anlıyoruz.”
Alper Önkol
MEVCUT SİSTEM DEVAM EDER Mİ
Önkol kelamlarını şöyle sürdürdü: “Yeni sistemde her araçta sabit bir çip olacak ve bu araç her petrol dağıtım şirketinin istasyonundan yakıtını alabilecek. Çip aracılığıyla aracın plakası pompa ödeme kayıt aygıtına otomatik gidecek ve ödemesi istasyonda yapılacak. Lakin araç sahibi şirket, bir petrol dağıtım şirketiyle anlaşırsa yakıt aldıktan sonra pompa ödeme kayıt aygıtına mali pahası olmayan bir bilgi fişi alacak ve bu ikmale ilişkin faturalama ve ödeme sonradan yapılacak. Araç sahiplerinin istasyonlardan yaptığı yakıt alımlarında istasyon vazifelisi tarafından elle girilecek plaka bilgisi üzerinden alınan yakıta ilişkin ödeme kayıt aygıtı fişi sarfiyat olarak gösterilemeyecek. Bu doğrultuda mevcut taşıt tanıma sistemi ile UTTS’nin bir mühlet paralel devam etmesi kolaylık sağlayabilir.”
YERLİ ÇİP ZORUNLU
TÜRKİYE genelinde 12 bin 500 akaryakıt istasyonu var. Taşıt tanıma sistemine sahip araç sayısı ise 3 milyon 500 bine yaklaşıyor. Şirketler tarafından filolarında yer alan araçların yakıt alımlarını kolaylaştırmak ve masraflarını takip etmek üzere getirilen taşıt tanıma teknolojisi, Türkiye’de yaklaşık 25 yıldır kullanılıyor. Sektör yetkililerinin verdiği bilgilere nazaran, UTTS’nin 1 Ocak 2025’ten itibaren zarurî olmasıyla taşıt tanıma sistemi bulunan 3 milyon araçla birlikte toplamda 8 milyon şirket aracına UTB isimli yerli çipin takılması, 12 bin 500 adet civarındaki istasyona ise bu çipleri tanıyacak sistemin kurulması gerekiyor.
