Fazla kilolar artık fizikî bir sorun olmaktan çıktı. Estetik telaşların ötesinde çok önemli sıhhat sorunlarına yol açan obezite, vaktinde müdahale edilmediğinde ölümlere dahi yol açabilir. Bugün Türkiye’de erkeklerin 20’si, bayanların ise 41’i obeziteyle karşı karşıyadır. Durumun bu noktaya gelmesinde yanlış beslenme ve hareketsizliğin rolü olduğunu söyleyen Avrasya Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Abdülkerim Özakay, obezite hakkında bilinmesi gerekenleri anlatıyor.
Aldığınız güç verdiğiniz güçten fazlaysa…
Bir kişinin kendisini obez olarak yorumlaması için bedeninin olağan işlevlerini engelleyecek ve sağlıklı olmasını zorlaştıracak ölçüde kilosunun olması, bedeninde yağ birikmesi gerekir. Vücudun yağ kütlesinin yağsız kütleye oranla çok artması olarak tanımlanan obezite, günlük alınan gücün harcanan güçten fazla olmasıyla ortaya çıkar.
Normal kurallarda yetişkin bayanlarda beden yükünün 20-25’i, erkeklerde ise 15-18’i yağ kütlesinden oluşmaktadır. Bu oran bayanlarda 30, erkeklerde ise 25’e çıktığında obeziteden kelam edilebilir.
Modern yaşamanın olumsuz getirisi; hareketsiz yaşam
Fazla kiloları olan insanlardan sıklıkla ‘su içsem yarıyor’ cümlesini duyarız. Fakat bu yanlış yanılgının ardına sığınmak ne fazla kiloları açıklamak ne de fazla kilolardan kurtulmak için kâfi değildir. Obezitenin ortaya çıkmasındaki en büyük etken yanlış beslenme ve hareketsiz ömürdür. Bu etkenlere ek olarak genetik faktörler, nörolojik, fizyolojik birçok ögenin tesirli olduğu obeziteyi ortaya çıkaran nedenler;
- Aşırı beslenme,
- Yetersiz fizikî aktivite,
- Yaş,
- Cinsiyet,
- Hormonal etkenler,
- Metabolik etkenler,
- Eğitim seviyesi,
- Sosyo-ekonomik etkenler,
- Kullanılan kimi ilaçlardır.
Obez misiniz?
Obeziteyi belirlemek için en sık kullanılan sistem Dünya Sıhhat Örgütü’nün belirlediği kriterlere nazaran hazırlanan Beden Kitle İndeksi’dir. Bu kıymet kişinin kilosunun, uzunluk uzunluğunun karesine bölünmesiyle hesaplanır. Şayet beden kitle indeksi 18.50 – 24.99 ortasında ise kişi olağan kiloda sayılmaktadır. Şayet bu paha 25.00 – 29.99 ortasında ise kişi Şişmanlık öncesi (Pre-obez) olarak kabul edilir. Öbür pahalar ise şu biçimdedir;
- Obez – 30,
- Şişman I. Derece -30.00 – 34-99,
- Şişman II. Derece – 35.00 – 39.99,
- Şişman III. Derece- 40 ve üzeri.
Obezite birçok hastalıkla ilişkili…
Obezitenin birçok hastalıkla bağlantılı olduğu görülmektedir. Bu hastalıklar;
- Tip 2 DiabetesMellitus( Şeker Hastalığı),
- Hipertansiyon,
- Koroner arter hastalığı,
- İnsülin direnci,
- Metabolik sendrom,
- Safra kesesi hastalıkları,
- Bazı kanser cinsleri,
- Solunum zorluğu,
- Felç,
- Uyku apnesi,
- Astım,
- Karaciğer yağlanması
- Menstruasyon düzensizlikleri
- Aşırı tüylenme,
- Kas-iskelet sistemi sorunları,
- Gebelikte sorunlar.
Tedavi mümkün!
Obezite tedavisinde en ülkü tedavi usulü kişinin yaşı, cinsiyeti, kilosu ve varsa mevcut sıhhat sıkıntılarına nazaran şekillendirilir. Obezite tedavisinde tercih edilen 5 farklı tedavi yaklaşımı vardır. Bunlar, tıbbi beslenme diyeti, idman tedavisi, davranış değişikliği tedavisi, farmakolojik tedavi ve en bilinen cerrahi tekniklerdir.
Fazla kilolarınız için ameliyat her vakit birinci tahlil değil
Mide ameliyatlarında ölçüt kişinin kilosu değil, beden kitle indeksidir. Buna nazaran kişinin ameliyat olabilmesi için beden Kitle İndeksi (VKİ) 40 kg/m2’yi aşan yahut 35-40 kg/m2 ortasında olan ve buna diyabet, hipertansiyon ile uyku apne sendromu üzere hastalıkların eşlik ettiği şahıslar ameliyat olabilir.
Sleeve Gastrektomi ile zayıflama
Tüp mide ameliyatı olarak bilinen bu metotta midenin muhakkak bir kısmı cerrahi olarak çıkarılıyor ve geriye tüp biçiminde bir mide bırakılıyor. Ameliyattan sonra küçük hacimlerde alınan yiyecekler hastada doygunluk hissi yaratıyor ve bir mühlet sonra bu tokluk, iştah kaybına dönüşüyor. Ayrıyeten midenin açlık hormonu salgılayan kısmı de çıkarıldığı için hastada açlık hissi oluşmuyor. Epeyce kolay bir operasyon olan bu usulde, komplikasyon oranları hayli düşüktür. Ameliyattan sonraki birkaç yıl içinde kilo fazlasının 60 – 70’inin kaybedilmesi beklenir.
Gastrik By-Pass ile zayıflama
Cerrahi sonrası uzun periyotta kilo alımı olursa şahsa uygun Gastrik By-Pass cerrahi tiplerini uygulamak da mümkün. Operasyonun yararları beden yükünüzün değerli bir kısmının kaybı ile birlikte, birinci bir iki yılda ortaya çıkıyor. Kilo kaybedildikçe yüksek kolesterol, yüksek tansiyon ve diyabet üzere şişmanlıkla bağlantılı sıhhat sorunları kaybolmaya yahut en azından düzelmeye başlıyor. Bu sayede, hastaların tamamına yakını aldıkları pek çok ilacı büsbütün bırakır yahut en azından dozunu azaltırlar. Zayıflamaya bağlı olarak emosyonel durumda da besbelli düzelme görülür, toplumsal ve cinsel hayattaki düzelmeler bunu takip eder.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
